Siobhán Hapaska (IR)

Siobhán Hapaska - Sunflower (2003/2019)
Delirious (2019)
Fotografie Gert Jan van Rooij

Siobhán Hapaska - Sunflower (2003/2019)

Voor DELIRIOUS selecteerde Siobhán Hapaska (1963, Ierland) een twee meter hoge roestig bruin metalen sculptuur met de titel ‘zonnebloem’. De grote, licht gekantelde ronde vorm op een smalle poot maakt de associatie met de geliefde zomerbloem direct duidelijk.

Geregeld maakt Hapaska in haar werk ook gebruik van echte planten, of van complete bomen, doorgaans gecombineerd met anorganische materialen. Zo maakte ze eens een installatie van negen verkoolde boomstronken, die ze op metalen steunen bevestigde zodat ze op de negen kaarsen van een Joodse Chanoeka-kandelaar leken. Bekend is Hapaska ook van haar installaties met olijfbomen. De bomen zijn van symbolische waarde voor zowel de Islam als het Christendom en het Jodendom. De 7000 jaar oude geschiedenis van de olijfboom biedt een veelvoud aan mogelijke interpretaties van de werken.

De culturele verwijzingen zijn onmiskenbaar, evenals de referenties aan maatschappelijke kwesties, maar Hapaska’s fantasierijke assemblages, kinetische installaties en multimediale sculpturen zijn geen expliciete politieke statements en ze zijn ook nooit eenduidig. Hapaska is vooral geïnteresseerd in het verbeelden van de complexe menselijke emotionele staat van zijn. Mensen bevinden zich voortdurend in een wankel evenwicht, tussen verschillende krachtvelden en vaak gewelddadige en tegenstrijdige ideologieën, waarbinnen ze moeten manoeuvreren en zich staande proberen te houden.

Door ongelijksoortige materialen - die kunnen variëren van hertenvel tot stalen gasleidingen, en van schedels tot synthetisch garen - met elkaar te combineren in hard-zachte, licht-donkere, abstract-figuratieve en organisch-synthetische contrasten, benadrukt ze die tegenstellingen in de huidige wereld. In veel werken is de spanning bijna fysiek voelbaar, bijvoorbeeld als Hapaska felgekleurde ronde vormen licht laat indeuken of compleet plet tussen donkere metalen structuren. Tegelijkertijd weet ze toch vaak een licht humoristische toon te raken. Op die manier slaagt ze erin om met haar werken, die getuigen van grote ambachtelijke precisie, niet alleen het zicht aan te spreken, maar alle zintuigen te activeren zodat bezoekers ze op een meer intuïtieve, emotionele manier ervaren.