Michel François & Douglas Eynon (BE/UK)

Michel François & Douglas Eynon - Yawning stones (2021)
kalksteen
2 elementen: 190 x 100 cm, 160 x 60 cm
courtesy Xavier Hufkens, Brussel / Rodolphe Janssen, Brussel
fotografie Gert Jan van Rooij

Michel François (Sint-Truiden, België, 1956, woont in Brussel) onderzoekt voortdurend wat de essentie van kunst is. Dat doet hij in diverse media zoals fotografie, video en installaties en in materialen als pleister, metalen, bordscherven, water, plastic, baksteen, blikjes, pollen, planten, stoffen en voedsel – die hij soms zelf maakt en soms als een archeoloog verzamelt. Door al die verschillende zaken te combineren, uit te vergroten, erop in te zoomen, tegenovergestelden zoals hol en bol, vloeibaar en vast, organisch en kunstmatig en hard en zacht met elkaar te laten contrasteren, ontregelt François verwachtingen en genereert hij nieuwe betekenissen voor bekende beelden en alledaagse situaties.

Voor de editie van Lustwarande in 2004 creëerde hij een betoverende performance voor de Franse vijver, Your paradise is my hell (2004), waarbij een Zuid-Amerikaanse operazanger in de vijver stond, met zijn hoofd boven de waterlelies uit, en engelachtig zong in een microfoon, die vrijwel onzichtbaar boven de vijver gespannen was, terwijl aan de rand van de vijver een bijna naakte Afrikaanse man stampvoetend fulmineerde tegen het poëtische gezang.

Voor STATIONS nodigde François de Britse kunstenaar Douglas Eynon (Lewisham, VK, 1989, woont in Brussel) uit voor een samenwerking. Fictieve en surrealistische landschappen zijn een veelvoorkomend onderwerp in de sculpturen, tekeningen en schilderijen van Eynon. In de landschappen worden de verschillende elementen zoals bomen op zo’n manier herhaald dat er een zekere vervreemding ontstaat. François en Eynon wisselen de laatste jaren steeds vaker artistieke ideeën uit, Yawning Stones (gapende stenen) is hun eerste gezamenlijke werk. Het bestaat uit twee manshoge stenen, die op korte afstand van elkaar staan. In de twee tegenover elkaar staande oppervlakken prijkt bovenin een kleine maar vrij diepe opening, een ‘geeuwende’ mond, ietsje groter dan een mensenmond. Een van de twee monden is gebaseerd op het beroemde beeld De Gaper van Franz Xaver Messerschmidt (1736-1783), een buste uit de beroemde serie zelfportretten met extreme gezichtsuitdrukkingen. De opening van de andere steen is afgeleid van een peul van een exotische vrucht. Gezien deze tijd van isolatie, afstand en eenzaamheid ontkwam je er niet aan in de twee stenen ook mensen te zien die doen denken aan het beroemde schilderij De Schreeuw (1893) van Edvard Munch en die elkaar hun pijn en verlangen toeschreeuwen. Maar je kon er ook het met volle teugen ademhalen in bijna post-corona tijd in zien of een expressie van hunkering, zelfs lust en genot.